પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો.

પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો.    પલ્લવી જીતેંદ્ર મિસ્ત્રી.

પત્ની: કહુ છું, સાંભળો છો? આ બાજુવાળા મનીષભાઈ એમની પત્ની મોનાબહેનને કેટલો બધો પ્રેમ કરે છે. દર શુક્રવારે એમને નાટક કે ફિલ્મ જોવા લઈ જાય છે, હોટલમાં જમવા લઈ જાય છે, શનિવારે ગાર્ડનમાં ફરવા લઈ જાય છે, રજાઓમાં બહારગામ ટુર પર લઈ જાય છે, શોપિંગ કરાવે છે, દરરોજ ઓફિસેથી આવીને મોનાબહેનના ખોળામાં માથું મૂકીને સૂઈ જાય છે. અને તમે? તમે તો આમાનું કશું જ કરતાં નથી.

પતિ: હું પણ આ બધું જ કરવા તૈયાર છું, જો મોનાબહેનને વાંધો ન હોય તો. 

ખેર ! આ તો એક જોક થઈ, પણ પુરુષો મૂળભુત રૂપે સ્વભાવથી આવા ઉદાર તો ખરા જ. સ્વભાવથી આવા ઉદાર, સરળ, નિર્દોષ અને નિખાલસ પુરુષોની સભામાં મારે એક વાર વક્તવ્ય આપવાનું હતું.સ્ટેજ પરથી મંત્રી જેવા જણાતાં એક ભાઈએ મારો પરિચય આપતાં કહ્યું, ‘સુજ્ઞ શ્રોતાજનો,  હવે તમે સાંભળશો એક વિદ્વાન અને પ્રખ્યાત હાસ્યલેખિકા બહેન..  એમને મારું નામ ખબર નહોતું એટલે મંચ પર બિરાજમાન બીજા એક કાર્યકર ભાઈએ એક કાગળમાં જોઈને મારું નામ કહ્યું. એટલે એમણે કહ્યું,’ પલ્લવીબહેન મિસ્ત્રીને.’

હું બોલવા ઊભી થઈ અને પ્રથમ મેં મારા વક્તવ્યના વિષયનો પરિચય આપ્યો,’પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો.’  ‘અબઘડી બનાવીએ,  બોલો, કોની પત્નીને પ્રિય સખી બનાવીએ?’ ત્યાં હાજર રહેલા તમામ પુરુષો એકી અવાજે ઉત્સાહ પૂર્વક  બોલી ઊઠ્યા. કંઈક આવા જ પ્રતિભાવની આશા હોવાથી મેં તેમને કહ્યું, ‘તમારી પોતાની પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો.’ ‘ઓહ હ હ હ, એમાં શું મજા આવે?  ‘કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી જેટલા અંતરનો લાંબો નિસાસો એ તમામ પુરુષોએ નાંખ્યો.

મારા સૂચનથી એ તમામ મહાનુભાવોને નિરાશ થયેલા જોઈને, તેઓ પ્રસન્ન થાય એ હેતુથી મેં સભાના  આયોજકોને પૂછ્યું, ‘શું વિષયમાં નજીવો ફેરફાર શક્ય છે? ‘પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો’ ને બદલે ‘કોની પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો’  એ વિષય પર બોલી શકાય?’ હું તો એ વિષય પર વક્તવ્ય આપવા પણ તૈયાર હતી, પણ સભાના આયોજકો પુરુષો હોવા છતાં, એમણે મને અગાઉથી આપેલા વિષયને વળગી રહીને વક્તવ્ય આપવા આગ્રહભર્યું સૂચન કર્યું.

મને મારા ઘરથી  સભાખંડ સુધી લાવવા લઈ જવાની, મારા ભોજનની અને મારા વક્તવ્ય બદલ પુરસ્કારની વ્યવસ્થા આયોજકોએ કરેલી હોય, મેં એમના સૂચનને અનુસરીને મૂળ વિષય ‘પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો’ ને વફાદાર રહેવાનું મુનાસિબ માનીને મારુ વક્તવ્ય શરું કર્યું.   

‘મારા વહાલા ઉદાર, સરળ અને નિર્દોષ ભાઈઓ ! આજે પત્નીને.. આઈ મીન તમારી પોતાની પત્નીને પ્રિય સખી ‌ ‌કેવી રીતે બનાવી શકાય, એ અંગે હું તમને થોડી ટીપ્સ આપવા માંગુ છું, જે તમે ધ્યાનથી સાંભળજો અને એને અનુસરજો.

સૌ પ્રથમ તો તમારા ઘરમાં લેવાતા અગત્યના નિર્ણયો અંગે હું સ્પષ્ટતા કરી લઉં. એ બધાં નિર્ણયો ભલે તમે પોતે જ લ્યો,પરંતુ તમારી પત્નીને એ વાતનો અણસાર સુધ્ધાં ન આવે એવી નિપુણતા કેળવી લ્યો. તમારી પત્નીને તો હમેશાં એમ જ લાગવું જોઈએ કે ઘરમાં તો એનું જ ચલણ છે, એની ઈચ્છા વિરુધ્ધ ઘરમાં એક પત્તું પણ હલતું નથી. હું તો ત્યાંસુધી કહું છું કે, ‘હેનપેક્ડ હસબંડ’ એટલે કે ‘જોરુ કા ગુલામ’ ક્લબમાં જોડાવ તો પણ યુક્તિપૂર્વક પત્નીની સંમત્તિ લઈને જ જોડાવ.   

હે પતિદેવો ! તમે એક વાત સારી રીતે સમજી લ્યો. સ્ત્રી પાસે ગમે તેટલાં કપડાં કે ઘરેણાં હોય, એને હમેશાં અપૂરતાં જ લાગે છે. એની પાસે રીના જેવી બનારસી સાડી કે શીલા જેવો ડાયમંડ નેકલેસ નથી, એનો એને હમેશાં વસવસો હોય છે. એટલે જ્યારે તમારો પત્નીની સાથે બહાર જવાનો પ્રોગ્રામ હોય, અને એ તમને પ્રેમથી પૂછે, ’કહોને, હું શું પહેરું?’  ત્યારે તમે, ‘પહેરને હવે તારે જે પહેરવું હોય તે. કબાટમાં ઢગલાબંધ કપડા તો પડ્યાં છે.’ એમ કહીને એના નાજુક દિલને ઠેસ પહોંચાડવાને બદલે, ‘આજે તો તું પેલા પર્પલ કલરનો ડ્રેસ પહેર, એમાં તું બહુ સરસ લાગે છે.’ એવું કહેશો તો એટલીસ્ટ પત્ની તો પ્રસન્ન થશે. પછી ભલેને તમને, ‘પીંક અને રેડ’, ‘યલો અને ઓરેંજ’ કે ‘પર્પલ અને બ્લ્યૂ’ કલર વચ્ચેનો તફાવત ખબર ન પડતી હોય.

પત્ની: કેમ,આજે ચુપચાપ ખાઈ રહ્યા છો? મારા બનાવેલા પુલાવના વખાણ પણ નથી કરતાં?

પતિ: એક શરતે વખાણ કરું.

પત્ની: હા, હા. બોલોને.

પતિ: જો બીજીવાર તું આવો પુલાવ નહી બનાવવાનું વચન આપે તો.

હે પતિદેવો ! તમારી પત્નીએ બનાવેલા ભોજનની બાબતે મારી સમ્પૂર્ણ સહાનુભૂતિ તમારી સાથે હોવા છતાં, મારી તમને નમ્ર અપીલ છે, કે આ બાબતે તમારે સહનશીલતા કેળવ્યા વિના છૂટકો નથી. જ્યારે તમારી પત્ની હોંશપૂર્વક કોઈ નવી વાનગી બનાવીને તમને ખવડાવે ત્યારે એનાં ખોટાં તો ખોટાં, પણ વખાણ કરવાનું ચૂકશો નહીં. કેમ કે તમને એ વાનગી ખાતાં જેટલી મહેનત પડી છે, એનાથી થોડીક જ ઓછી મહેનત એને એ વાનગી બનાવતાં પડી છે.

પત્ની: (ગુસ્સાથી) હવેથી આપણી ગલીના પેલા કાળિયા ભિખારીને હું કશું જ ખાવાનું આપવાની નથી.

પતિ: કેમ ડાર્લિંગ, આટલા ગુસ્સામાં છે? એણે શું કર્યું?

પત્ની: કાલે મેં એને ખાવાનું આપ્યું હતું, અને આજે એ મને આ ‘પાકશાસ્ત્ર’ ની બુક આપી ગયો.

હે પતિદેવો! કદાચ કોઈવાર તમારી પત્નીથી જો  દાળમાં મીઠું વધારે પડી જાય તો પણ તમારે જરાય ખારા થયા વિના સહેજ મલકીને માત્ર આટલું જ કહેવું, ‘પ્રિયે! આજે મીઠાના પ્રમાણમાં દાળ જરા ઓછી છે.’ જ્યારે એ તમારી ચા માં ખાંડ નાખવાનું ભૂલી જાય ત્યારે તમારે હસીને માત્ર આટલું જ કહેવું, ‘સ્વીટહાર્ટ! આ ચા માં જરા તારી નાજુક આંગળીઓ બોળતી જા, કે જેથી એના સ્પર્શથી મારી ચા મીઠી થાય.’

સોમવારે જો તમે તમારી પત્નીના હાથે બનેલું  કારેલાનું શાક અને રોટલી વખાણીને ખાધાં હોય, મંગળવારે પણ તમે કારેલાં અને ભાખરી મલકીને ખાઈ લીધાં હોય, બુધવારે તમે મૂડ બગાડ્યા વિના કારેલાં ને રોટલો ખાધા હોય, ગુરુવારે ગુપચુપ તમે એ જ વાનગી આરોગી લીધી હોય અને પછી શુક્રવારે જો તમે સમસમીને પત્નીને કહો કે તમને કારેલાં ભાવતાં નથી. તો આમાં પત્નીએ શું સમજવું? માટે હે પતિદેવો! ખાવાની બાબતે તમે થોડા પ્રેડીક્ટેબલ ( અનુમાન કરી શકાય એવાં) બનો એવી મારી તમને નમ્ર સલાહ છે.

તમારી પત્ની જ્યારે તમને મીઠી ફરિયાદ કરતાં એમ કહે કે, ‘તમને રોજ કહું છું કે આપણા ઘરનીબારીએ પરદા  કરાવી લ્યો. સામેના ઘરમાંથી રોજ એક પુરુષ મને તાકી તાકીને જુએ છે.’ ત્યારે તમે કઠોરતા પૂર્વક,   ‘એક વાર એને બરાબર જોઈ લેવા દે, પછી એ પોતે જ પોતાના ઘરના પરદા કરાવી લેશે.’ એવું કહેવાને બદલે, ‘ ડાર્લિંગ, એમાં એનો શું વાંક? તું દેખાય છે જ એવી ને કે કોઈ પણ તને ..’ આમ કહીને વાત વાળી લેજો. એથી તમને બે ફાયદા થશે. તમારા ઘરની બારીઓને પરદા કરાવવાનો ખર્ચ બચી જશે અને સાંજે તમને ટેસ્ટફુલ જમવાનું મળશે.

પરણ્યા પહેલાં ‘પરી’ જેવી લાગતી પત્ની, પરણ્યા પછી ‘ઉપરી’ જેવી લાગે તે સ્વાભાવિક છે. પણ મને કે કમને જેમ તમે તમારા ઉપરી એટલે કે બોસને સાચવો છો, તેમ તમારી પત્નીને પણ સાચવી લ્યો, કેમ કે સુખી થવાની એ જ એક માત્ર ચાવી છે. તમારી નિષ્ફળતા માટે પત્નીને દોષ દેતા પહેલાં એટલું યાદ રાખજો, ‘દરેક સફળ પુરુષની પાછળ એક સ્ત્રીનો હાથ હોય છે, અને દરેક નિષ્ફળ પુરુષ પાછળ બે સ્ત્રીનો’ તમારી પત્નીની ટીકા કરતાં પહેલાં એટલું યાદ રાખજો કે, ‘ એની આવી નાની નાની ખામીઓને લીધે જ એને સારો પતિ મળી શક્યો નથી.’  

તમારી પત્ની જ્યારે ક્યારેક રિસાઈને કહે કે, ‘હું જાણું છું કે હવે તમે મને પહેલાના જેવો પ્રેમ કરતાં નથી. મારા કરતાં તમને તમારી બા વધારે વહાલી છે. અને એટલે જ તે દિવસે જ્યારે આપણે બોટિંગ કરતાં હતાં, ત્યારે હોડી ઊંધી વળી જતાં  તમે મને બચાવવાને બદલે તમારી બાને બચાવવા દોડી ગયા હતાં.’ તે વખતે સત્ય હકીકત ભલે એ જ હોય, તમારે પ્રેમ પૂર્વક એનો હાથ પકડીને કહેવું, ‘ એવું નથી પ્રિયે! તું એટલી બ્યુટિફુલ અને યંગ લાગે છે, કે મને ખબર જ હતી કે તને બચાવવા તો અનેક જુવાનિયાઓ કૂદી પડશે, પણ મારી બાને તો મારા સિવાય કોણ બચાવશે?’

હે પતિદેવો! પત્ની આગળ શક્ય હોય ત્યાં સુધી કવિતાની ભાષામાં વાત ન કરવી. તમે જો લાગણીવશ થઈને એને કહેશો, ‘પ્રિયતમે! તું જ મારી કવિતા છે, કલ્પના છે, લાગણી છે, ભાવના છે’ તો તમને જવાબ આ રીતે પણ મળવાની શક્યતા છે, ‘હે મારા દેવ! તમે જ મારા દિનેશ છો, રમેશ છો, મહેશ છો, પરેશ છો.’

પત્નીને કોઈ પણ સવાલ પૂછતાં પહેલાં એના જવાબ વિશે પાંચવાર વિચારજો. કેમ કે જો તમે એને એમ પૂછશો કે, ‘વહાલી! મારી આટલી ઓછી પૂંજીમાં આપણે સુખેથી રહી શકીશું?’ તો એ કદાચ જવાબ આ રીતે વાળે, ‘હા, કમ સે કમ એ પૂંજી ટકે ત્યાં સુધી તો ખરાં જ.’ જો તમે વગર વિચાર્યે પત્નીને એમ પૂછશો કે, ‘તું પૈસાની ભૂખી છે કે પ્રેમની?’ તો એ કદાચ આવો જવાબ પણ આપી શકે, ‘પૈસાદારના પ્રેમની.’

હે પતિદેવો! તમે તમારી પત્ની ઉપર વિશ્વાસ રાખતાં શીખો, કેમ કે છૂટાછેડા લીધા વગર એ એના ‘ ગરીબ પતિ’ ને છોડીને કોઈ શ્રીમંત નબીરાને પરણી જવાની નથી. હે પતિદેવો! જાગો. બીજી કોઈ પત્નીના પતિદેવ તમારી પત્નીને પ્રિય સખી બનાવે તે પહેલાં તમે જ તમારી પત્નીને પ્રિય સખી બનાવો.

રમેશ: હું પરણ્યો નહોતો ત્યાં સુધી સાચું સુખ’ કોને કહેવાય તે મને ખબર નહોતી.

મહેશ: અચ્છા? અને હવે પરણ્યા પછી?

રમેશ: પછી તો ઘણું મોડું થઈ ગયું યાર.